اگرچه رژ لب جلوه خاصی به چهره شما می‌بخشد، اما عوارض جانبی شدیدی به همراه دارد. رژ لب‌ها به خاطر مواد شیمیایی دارای عوارض جانبی غیر قابل اجتنابی برای سلامتی هستند. خانم‌ها هنگام خروج از خانه رژ لب می‌زنند و در تمام طول روز حتی گاهی اوقات موقع خواب نیز از آن استفاده می‌کنند.

طبق تحقیقات خانم‌هایی که مرتب  از رژ لب استفاده می‌کنند به طور میانگین در طول عمر خود دو کیلوگرم رژ لب را می‌بلعند. رژ لب‌های شیمیایی عوارضی همچون ناباروری، مشکلات مثانه، سرطان سینه و... به جا می‌گذارند.

محققین دانشگاه کالیفرنیا تحقیقی بر روی 8 برند رژ لب معروف دنیا انجام دادند. نتایج این تحقیق نشان می‌داد که بطور کلی در ساخت اکثر رژ لب‌ها از فلزات سنگینی که سمی هستند استفاده می‌شود.

اگر شما از لوازم آرایشی از جمله رژ لب در طی روز چندین مرتبه استفاده می‌کنید، باید بدانید که میزان بالایی سرب به بدن خود وارد می‌کنید. بیشتر لوازم آرایشی از طریق پوست، مواد شیمیایی و به خصوص سرب را وارد بدن کرده و عوامل پیدایش سرطان را تشدید می‌کنند.

مواد خطرناک موجود در رژ لب

برخی از این مواد خطرناک در رژ لب‌هایی که هر روز استفاده می‌کنید وجود دارد:

سرب:

سرب برای انسان عنصر کشنده‌ای محسوب می‌شود. در محیط زندگی همه ما، چیزهایی هستند که می‌توانند حاوی سرب باشند. وارد شدن اندکی سرب به بدن خطری ندارد، اما زمانی که میزان انباشت این ماده در بدن زیاد شود، خطر مسمومیت با سرب را به همراه خواهد داست. انباشت سرب در بدن بصورت نامحسوس و طی مدت زمان طولانی انجام می‌گیرد. سرب اضافی وارد شده به بدن در ارگان‌های مختلف رسوب کرده و باعث آسیب به عملکرد آن ارگان می‌شود.

طبق تحقیقات، سرب از طریق لوازم آرایشی که استفاده می‌شود وارد جریان خون شده و با پروتئین‌ها و آنزیم‌ها به شکل ترکیبات بیومولکول‌های پایدار در می‌آید و در نتیجه ساختار آنها را تغییر می‌دهد و باعث بیماری‌های زیادی می‌شود.

نکته: هر ساله تماس با سرب منجر به ششصد هزار مورد ناتوانی مغزی جدید در جهان می‌شود و کودکان به دلیل اینکه در حال رشد هستند، سرب بیشتری جذب ارگان‌ها و استخوان‌های آنها می‌شود و مغز و سیستم عصبی آنها آسیب جدی می‌بیند و یکی از آسیب‌هایی که می‌بینند و بسیار به چشم می‌آید، کوتاه قدی آنهاست.

علائم شایع مسمومیت با سرب عبارتند از: دل درد، قولنج شدید شکمی، یبوست، درد زانو، خستگی، بی‌قراری، بی‌اشتهایی و ... .

فتالات:

فتالات در سیستم غدد درون‌ریز که هورمون تولید می‌کنند، اختلال ایجاد می‌کند. این ماده می‌تواند منجر به آسیب‌های رشدی، عصبی و تولید مثل شود.

پلی اتیلن گلیکول‌ها:

ترکیبات نفتی‌ای هستند که معمولاً در محصولات کِرِمی یافت می‌شوند. این مواد برای سیستم عصبی بسیار مضرند.

پارابن‌ها:

نگهدارنده‌های مورد استفاده در لوازم آرایشی هستند و به راحتی به پوست نفوذ می‌کنند. این مواد به دلیل ایجاد افسردگی، استفراغ و اسهال شهرت بدی یافته‌اند.

شناخته شده است که سیلوکسان‌ها سیستم غدد درون‌ریز را مختل می‌کنند و همچنین برای سیستم تولید مثل سمی هستند. همه اینها می‌تواند خطرات زیادی برای سلامتی ایجاد کند.

کارمین:

یک ماده سمی ست که متأسفانه از جوشاندن نوعی سوسک به دست می‌آید و برای رنگ رژ لب به کار می‌رود و عامل اصلی بسیاری از حساسیت‌ها می‌باشد.

فرمالدئید:

در ساخت انواع لوازم آرایش مخصوصاً لاک ناخن و رژلب به کار می‌رود. ضعف عمومی مزمن، التهاب و تحریک‌پذیری پوستی از عوارض آن است.

روغن:

 ۶۰ درصد حجم رژ لب را موم و روغن تشکیل می‌دهد. روغن موجود در رژ لب مانند لایه‌ای غیر قابل نفوذ عمل می‌کند که منافذ پوست را مسدود کرده و می‌تواند عملکرد سلول‌ها را مختل کند.

جیوه:

جیوه می‌تواند به کلیه‌های شما آسیب برساند. این ترکیب همچنین می‌تواند منجر به آسیب اعصاب، بی‌حسی دائمی یا گزگز کردن دست و پا یا اطراف دهان شود.

کادمیوم:

کادمیوم در سیگار نیز وجود دارد و ۳۰% آن مستقیم جذب بدن می‌شود و ۷۰% آن در هوا انتشار می‌یابد. این فلز سمی منجر به تضعیف سیستم ایمنی بدن و آسیب کلیوی می‌شود.

اثرات مضر رژ لب

رژ لب‌های شیمیایی خطرات زیادی برای سلامتی دارند. اگر مواد نگهدارنده مورد استفاده در آنها از حد قابل قبول فراتر رود، باعث آسیب به فرد می شود. مانند:

1. مصرف سم

مسمومیت زمانی ایجاد می‌شود که منگنز، کادمیوم، کروم و آلومینیوم در بدن تجمع می‌یابد. خانم‌هایی که از رژ لب استفاده می‌کنند این مواد را هنگام غذا خوردن، به طور تصادفی مصرف می‌کنند. هنگام خرید رژ لب، باید اطمینان حاصل کنید که یک محصول با کیفیت و عاری از چنین موادی خریداری می‌کنید.

2. آلرژی های پوستی

از ماده شیمیایی به نام بیسموت اکسی کلراید برای حفظ رژ لب استفاده می‌شود. خاصیت سرطان‌ زایی این ماده فوق‌العاده مضر است و می‌تواند حساسیت پوستی ایجاد کند.

3. ناباروری و سرطان

بیسفنولA (BPA)  در ظروف رژ لب باعث ناباروری و سرطان می‌شود.

در تحقیقاتی که انجام شد، تقریباً 95 درصد از محتویات رژ لب حتی آنهایی که ادعا می‌کنند فاقد مواد آلی و شیمیایی هستند، حاوی BPA بودند. این ماده شیمیایی به راحتی به خود رژ لب نفوذ می‌کند. مشخص شده است که این ماده باعث مشکلات باروری، نقایص مادرزادی و سرطان می‌شود. این عوارض گریبانگیر مردان نیز می‌شود بدین صورت که وارد جریان خون آنها شده و در نتیجه بر باروری و اندام‌های تناسلی آنها تأثیرات منفی می‌گذارد.

4. اختلال در سیستم غدد درون‌ریز

همه رژ لب‌ها حاوی مواد پتروشیمی‌ای هستند که می‌تواند باعث اختلال غدد درون‌ریز شوند. از جمله مانع رشد، هوش و تولید مثل شوند. نباید فراموش کرد که مواد پتروشیمی محصولات جانبی گاز طبیعی و نفت خام هستند.

5. آسیب سیستم عصبی

یکی از اجزای رایج اکثر رژ لب‌ها سرب است که باعث عدم تعادل هورمونی و آسیب مغزی می‌شود. نوروتوکسین موجود در رژ لب‌ها نیز باعث انحطاط سیستم عصبی می‌شود.

6. نارسایی کلیوی و تومور معده

فلزات سنگین موجود در رژ لب می‌تواند باعث آسیب به اندام‌ها و ایجاد بیماری‌های خطرناک شود. مقادیر بسیار زیاد کادمیوم باعث نارسایی کلیه شده و تومورهای معده در اثر استفاده مکرر از رژ لب ایجاد می‌شوند.

اینها برخی از عوارض جانبی عمده ناشی از مواد شیمیایی مضر و فلزات سنگین موجود در مارک‌های برجسته رژ لب و براق‌کننده لب هستند.

در تحقیقاتی در آسیا، 115 نمونه از 11 مارک رژ لب با استفاده از دستگاه تحلیلی اشعه ایکس مورد بررسی قرار گرفت.

از 115 نمونه، 61 مورد (53 درصد) حاوی غلظت سرب بالای 20 قسمت در میلیون پی‌پی‌ام بود. از 61 نمونه رژ لب سربدار، 41 نمونه حاوی سرب بالای 1000 پی‌پی‌ام بود که میزان آن بین 1026 تا 44800 پی‌پی‌ام متغیر بود.

تونی دیزون، فعال در زمینه ایمنی مواد شیمیایی، به اخبار پزشکی تایلند گفت: "میزان سرب در این رژ لب‌ها بسیار فراتر از حد مجاز است و بدون هیچ تردیدی، یک نگرانی جدی در مورد ایمنی ست. دختران نوجوان و زنان بالغ باید از استفاده از این رژ لب‌های سمی خودداری کنند زیرا سرب، باعث تجمع سم در بدن در طول زمان می‌شود".

علاوه بر سرب، برخی از نمونه‌ها حاوی جیوه (32 نمونه)، آرسنیک (53 نمونه) و کادمیوم (10 نمونه) بودند.

بسیاری از مارک‌های رژ لب اعم از مارک‌های درجه یک که ادعا می‌کنند تحت آزمایشات بالینی قرار گرفته‌اند و ادعا می‌کنند از سلامت زنان محافظت می‌کنند، تا آنهایی که ادعا می‌کنند عاری از مواد شیمیایی و ارگانیک هستند، همه در درجه‌های مختلف دارای آلودگی شیمیایی بوده‌اند.

بنابراین به خانم‌ها هشدار داده می‌شود که هنگام خرید رژ لب دقت لازم را به خرج دهند و قبل از خرید درباره مواد تشکیل‌دهنده آنها و سایر موارد تحقیق کنند. همچنین بهتر است آنها را در تمام طول روز استفاده نکنند.

رژ لب‌های حجم‌دهنده و لوازم آرایش ۲۴ ساعته

هرچه ماندگاری لوازم آرایش بالاتر باشد و به راحتی پاک نشود، سرب و فلزات سنگین همچون بنزوفنون، سیلیکای کریستال، جیوه و پارابن در درست کردن آنها بیشتر استفاده شده است تا مثل یک چسب ضخیم سطح پوست را بپوشاند و به راحتی پاک نشود.

مواد مضر در ترکیبات رژ لب

فلزات سنگین: آرایشی‌ها ممکن است حاوی مقادیر جزئی سرب، آرسنیک، جیوه، کادمیوم و غیره به‌صورت ناخالصی باشند. بررسی‌های FDA نشان داده مقادیر یافت‌شده در رژلب‌ها عموماً بسیار پایین است و معمولاً خطری برای مصرف‌کننده ندارد. FDA برای سرب در محصولات لب حداکثر مقدار مجاز ۱۰ ppm را توصیه کرده است. همچنین قانون‌های اتحادیه اروپا فلزات سنگین نظیر Pb، Cd و Hg را عملاً ممنوع کرده‌اند (مقادیر به‌صورت ناخالصی باید به حداقل برسد). با این حال گروه‌هایی مانند EWG نسبت به وجود «سموم فلزی» حساس‌اند. برای نمونه در فهرست EWG، برخی مطالعات افزایش سطح فلزات سنگین در رژلب‌های متداول را هشدار داده‌اند

پارابن‌ها: نگهدارنده‌های رایج آرایشی شامل متیل‌پارابن و پروپیل‌پارابن و گاهی بوتیل‌پارابن هستند. برخی مطالعات عدم تأثیر معنادار آن‌ها در غلظت‌های متداول را تأیید کرده‌اند؛ FDA اعلام کرده شواهدی دال بر اثرات زیان‌آور پارابن‌ها در مصرف معمول نداریم. در عین حال، سازمان‌هایی نظیر EWG پارابن‌ها را اختلال‌گر غدد درون‌ریز می‌دانند. به همین علت بسیاری از برندها امروزه به جای پارابن از نگهدارنده‌های دیگری (مانند فنوکسی‌اتانول) استفاده می‌کنند.

فتالات‌ها: فتالات‌ها (مثلاً دی‌اتیل فتالات، دی‌بوتیل فتالات) در برخی عطرها و فرمولاسیون‌ها ممکن است حضور داشته باشند. FDA می‌گوید دی‌اتیل فتالات (DEP) در میزان مصرف آرایشی نگرانی ندارد و گروه‌های ارزیابی مانند CIR نیز استفاده محدود از فتالات‌ها را بی‌خطر ارزیابی کرده‌اند. ولی EWG مخصوصاً دی‌بوتیل‌فتالات (DBP) و دی‌اتیل‌هگزیل‌فتالات (DEHP) را به‌عنوان خطرات اختلال هورمونی ذکر می‌کند. در عمل بسیاری از برندها مدعی استفاده از ترکیبات بدون فتالات شده‌اند.

مشتقات نفتی: مشتقات نفتی پالایش‌شده نظیر پترولاتوم (ژله نفتی)، روغن معدنی و پارافین به‌دلیل اثرات نرم‌کننده کاربرد گسترده‌ای دارند. ارزیابی‌های علمی نشان داده است در صورت پالایش کافی این مواد سرطان‌زایی یا سمیت خاصی ندارند. به‌عنوان مثال، مجامع علمی صنعت لوازم آرایشی معتقدند روغن‌های معدنی بسیار پالایش‌شده در محصولات لب، بی‌ضرر هستند. با این حال، نگرانی‌هایی درباره آلودگی احتمالی PAH (هیدروکربن‌های آروماتیک چندحلقه‌ای) وجود دارد؛ EWG در گزارش‌های خود به مسائل ایمنی پترولاتوم اشاره کرده و تأکید می‌کند باید از محصولاتی استفاده کرد که استانداردهای پالایش و کنترل آلاینده را رعایت می‌کنند.

ترکیبات دیگر: برخی افزودنی‌ها نیز محل بحث‌اند. برای مثال، بعضی رنگدانه‌های مصنوعی و رنگ‌های جانوری (مانند کارمین) ممکن است واکنش‌های آلرژیک ایجاد کنند. ترکیبات آزادکننده فرمالدئید (مانند DMDM Hydantoin یا کواترنیوم-۱۵) در صورت استفاده در آرایش لب می‌توانند سرطان‌زا باشند؛ خوشبختانه این ترکیبات کمتر در رژلب‌های استاندارد امروزی یافت می‌شوند. همچنین حلال‌های قوی یا الکل‌ها (مثلاً Isododecane) ممکن است در برخی رژهای مات باعث خشکی و سوزش لب شوند. مطالعات نشان می‌دهند مصرف مداوم مواد مصنوعی مانند سرب، پترولاتوم یا فتالات‌ها می‌تواند موجب تحریک و خشکی لب و حتی بروز حساسیت یا مشکلات تنفسی گردد.